ชี้ชะตาอำนาจ “ทรัมป์”! ศาลอุทธรณ์เตรียมไต่สวนคดีภาษีครั้งสำคัญ เสี่ยงล้มล้างกำแพงภาษีและข้อตกลงการค้า

วอชิงตัน ดี.ซี., 27 ก.ค. 2568 – อำนาจในการกำหนดกำแพงภาษีอย่างกว้างขวางและข้อตกลงทางการค้าต่างๆ ของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ กำลังเผชิญกับความท้าทายทางกฎหมายครั้งใหญ่ เมื่อศาลอุทธรณ์ของรัฐบาลกลางเตรียมรับฟังการไต่สวนในคดีสำคัญสัปดาห์หน้า ซึ่งหากศาลตัดสินว่าทรัมป์ใช้อำนาจโดยมิชอบ อาจส่งผลให้กำแพงภาษีและข้อตกลงทางการค้าเกือบทั้งหมดที่เกิดขึ้นในช่วงหกเดือนแรกของวาระประธานาธิบดีสมัยที่สองของเขาต้องถูกล้มล้างไปในทันที

การไต่สวนดังกล่าวถือเป็น “เดิมพันสูงสุด” เนื่องจากคดีนี้จะ “ชี้ชะตา” ขอบเขตอำนาจของประธานาธิบดีในการดำเนินนโยบายเศรษฐกิจระหว่างประเทศ

---

“IEEPA” คือหัวใจของข้อโต้แย้งทางกฎหมาย

รัฐบาลทรัมป์อ้างว่าอำนาจภาษีอันกว้างขวางนี้มีรากฐานมาจาก กฎหมายอำนาจทางเศรษฐกิจในภาวะฉุกเฉินระหว่างประเทศ (International Emergency Economic Powers Act – IEEPA) ซึ่งเป็นกฎหมายที่ใช้เป็นฐานทางกฎหมายสำหรับกำแพงภาษีที่สำคัญส่วนใหญ่ รวมถึงภาษีที่ใช้กับจีน แคนาดา และเม็กซิโก

ก่อนหน้านี้ เมื่อปลายเดือนพฤษภาคม ศาลการค้าระหว่างประเทศของสหรัฐฯ ได้มีคำตัดสินครั้งประวัติศาสตร์ว่าทรัมป์ใช้อำนาจเกินขอบเขตภายใต้กฎหมาย IEEPA แต่ศาลอุทธรณ์ได้สั่งระงับคำตัดสินดังกล่าวไว้ชั่วคราว ทำให้กำแพงภาษียังคงมีผลบังคับใช้ต่อไป

---

คดี “V.O.S. Selections v. Trump” เดิมพันสูงลิ่ว

คดีสำคัญที่กำลังเป็นที่จับตาคือ คดี V.O.S. Selections v. Trump ซึ่งกลุ่มธุรกิจขนาดเล็ก (V.O.S. Selections) เป็นโจทก์ยื่นฟ้องประธานาธิบดีทรัมป์ โดยมีกำหนดไต่สวนที่ศาลอุทธรณ์ในเช้าวันพฤหัสบดีที่จะถึงนี้

เท็ด เมอร์ฟีย์ หุ้นส่วนจากสำนักงานกฎหมาย Sidley Austin ให้ความเห็นว่า “ผมคิดว่ากำแพงภาษีเหล่านี้กำลังตกอยู่ในความเสี่ยง”

ข้อโต้แย้งหลักของฝั่งธุรกิจคือ กฎหมาย IEEPA ไม่ได้ให้อำนาจประธานาธิบดีในการขึ้นภาษีฝ่ายเดียว และตลอดระยะเวลาเกือบ 50 ปีของกฎหมายนี้ ไม่เคยมีประธานาธิบดีคนใดนำมาใช้ในลักษณะนี้มาก่อน ขณะที่ฝ่ายรัฐบาลทรัมป์โต้แย้งว่ากฎหมายให้อำนาจประธานาธิบดีในการ “กำกับดูแล” – “การนำเข้า” ซึ่งรวมถึงการขึ้นภาษีด้วย

---

แนวโน้มสู่ศาลฎีกา-ผลกระทบรุนแรงหากพ่ายแพ้

ไม่ว่าผลการตัดสินของศาลอุทธรณ์จะออกมาเป็นอย่างไร คดีนี้ก็ดูเหมือนจะมุ่งหน้าสู่ศาลฎีกาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งนักวิเคราะห์จาก Piper Sandler คาดการณ์ว่า ทรัมป์มีแนวโน้มที่จะแพ้คดีนี้

และหากศาลฎีกาตัดสินว่าทรัมป์ใช้อำนาจโดยมิชอบจริง ผลกระทบที่ตามมาจะรุนแรงมหาศาล เพราะหมายความว่า “ทุกอย่างอาจล้มทั้งกระดาน” นักวิเคราะห์ระบุว่า “ข้อตกลงการค้าทั้งหมดที่ทรัมป์บรรลุในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา และที่จะบรรลุในเร็วๆ นี้ จะกลายเป็นสิ่งผิดกฎหมาย” ซึ่งรวมถึงจดหมายภาษีทั้งหมดที่ส่งไปยังผู้นำชาติต่างๆ ด้วย

---

ทำเนียบขาวมั่นใจใช้กฎหมายถูกต้อง

โฆษกทำเนียบขาว คุช เดซาย ยืนยันว่ารัฐบาล “กำลังใช้อำนาจทางภาษีอย่างถูกกฎหมายและเป็นธรรม” และได้ยอมรับว่ากำแพงภาษี 50% ที่ใช้กับบราซิล ซึ่งมีประเด็นขัดแย้งเรื่องการดำเนินคดีกับอดีตประธานาธิบดี ฌาอีร์ โบลโซนารู นั้นอ้างอิงอำนาจจากกฎหมาย IEEPA จริง

นอกจากคดีนี้แล้ว ยังมีคดีอื่นๆ อีกกว่าครึ่งโหลที่ท้าทายการใช้อำนาจของทรัมป์ในลักษณะเดียวกัน ซึ่งมีกำหนดไต่สวนในเดือนกันยายนอีกด้วย

ที่มา : Trump’s trade deals and tariffs are on the chopping block in court. What happens next